Mermer İşleme Atölyeleri

    Mermer işleme atölyeleri, yapmış oldukları iş gereği fazla suya ihtiyaç duyan işletmelerdir. Bu sebeple mermer işleme atölyelerinin tamamına yakını, kullanılan suyun çöktürülmesi esasına dayanılarak tekrar kullanılmasını amaçlayan bir devir daim sistemine sahiptir. İski AKDY'ne göre de mermer işleme atölyelerinden istenen, böyle bir sistemi çalışır vaziyette kullanmaları ve mermer işlemeden kaynaklanan atıksuları kanalizasyon hattına vermemeleri, böylece çamur önlemine sahip olmalarıdır.

    İski AKDY'nde mermer işleme atölyeleri için bu zorunluluk hükmü, Madde (12)-15'de şu şekilde geçmektedir :"Blok mermer kesimi yapan işletmeler dışındaki küçük mermer işleme atölyeleri, çamur önlemi almak zorundadır." şeklindedir.

    İşletme mermer işleme atıksuları için müsait bir yerde, işletmenin zemin kısmına çöktürme gözleri yapar. (Bknz: Şekil 1) Bu çöktürme gözlerinin adedi işletmenin ihtiyacına göre değişebilir. Çok su kullanan ve sudaki askıda katı madde kirlilik yükü fazla olan işletmeler, sistemlerini çok gözlü yaparlar, böylece fazla miktardaki suyun devir daim edeceği ve partikül içeriğinin çökebileceği alan mevcut olur. (Aşağıdaki örnekte iki gözlü çöktürme havuzu gösterilmiştir) Mermer işleme atıksuları bu gözlerden sırasıyla geçirilir, böylece ilk gözde su içerisindeki askıda katı maddeler çöker ve ikinci göze tekrar kullanılabilir bir su olarak geçer. İkinci gözde biriken bu su kullanılmak üzere pompa vasıtası ile devir daim tankına alınır ve tekrar mermer işlemede kullanılır.

    İlk gözde biriken dip çamuru elle/kürekle temizlenir ve uzaklaştırılır. Burada yine istenmeyecek ve dolayısıyla yasak olan şey bu ilk gözdeki çamur ve suyun vidanjör ile çektirilmesidir. Vidanjör ile yapılan kaçak çekimlerdeki bu dip çamurları vidanjör tarafından yine  kanalizasyona verildiğinden kanalizasyon hatlarının  taşlaşmasına yani tıkanmasına sebep olmaktadır ve yasaktır.

    Eğer mermer işleme atölyesi, blok mermer kesimi yapan bir işletme ise askıda katı madde yükü çok daha fazla olacağından, sadece çamur önlemi yeterli görülmeyip, silo tipi ön arıtma tesisi de talep edilebilir.

mermer işleme çöktürme havuzu

Şekil 1- Kabaca bir mermer işleme atölyesindeki çamur önlemi

    Silo tipi bir ön arıtma kuracak olan blok mermer kesimi yapan bir işletme de, şekilde görülen sisteme benzer bir kaç gözlü bir çöktürme yapıp, akabinde de polielektrolit gibi bir koagülantın kullanılarak çöktürmenin yapıldığı bir silo/büyük hazne koyarak aldığı çamur önlemini daha etkin bir hale getirir. (Bknz: Şekil 2)


Şekil 2: Silo tipi bir ön arıtma