İski Gsmr ve Dib işlemleri bu yönetmeliğe göre yürütülür. Bu kısımda söz konusu yönetmelikte geçen bazı tanımlamaları açıklamanın faydalı olacağını düşündüm:
(İski AKDY'nden hülasa edilerek paylaşılmıştır.)
Arıtma çamuru: Kimyasal, fiziksel ya da biyolojik atıksu arıtma, ya da atıksu ön arıtma tesislerinden, arıtma işlemi sonrası çökelme ile oluşan çamurlardır. Kirleticilik oranı yüksektir. Genellikle toksik parametreler ihtiva eder. Gelişigüzel uzaklaştırılamaz, yetkili bir bertaraf tesisine taşıtılmak zorundadır. Yetkili bertaraf tesisleri hakkındaki yazıma ulaşmak isterseniz burayı tıklayın. Arıtma çamurunun depolama alanı da üzeri kapalı alanlarda yapılamlıdır. Eğer arıtma çamuru yağmur suyu ile temas ederse, yine atıksu gibi yollara ve kanallara akacaktır.
Arıtma tesisi: Endüstriyel atıksuların kanal deşarj limitleri ya da alıcı ortam deşarj limitlerini sağlaması amacıyla arıtıldığı tesislerdir. Belediyelere ait büyük atıksu arıtma tesisleri olabileceği gibi, işletmelerde de küçük ölçekte inşa ettirilebilirler.
Atıksu: Kullanılmış ve kirlenmiş sudur. Evsel ya da endüstriyel kaynaklı olabilir. Endüstriyel kaynaklı olanları çevre için çok daha tehlikelidir. Evsel kaynaklı olanlar doğrudan kanala verilirken endüstriyel kaynaklı olanlara karşı genellikle önlem istenir.
Atıksu arıtımı: Atıksulara deşarj ya da alıcı ortam limitlerini sağlayabilecek şekilde tatbik edilen fiziksel, kimyasal ya da biyolojik işlemler olarak tanımlanabilir. Daha ileri düzeyde atıksu arıtımı ile, suyun tekrar insan ihtiyaçları için kullanımı mümkündür.
Atıksu arıtma bedeli (AAB) : Kanallar için ön görülen deşarj limitlerinin sağlanamadığı ya da önlemsiz deşarj gibi usulsüzlüklerin tespit edildiği vaziyetlerde işletmeye tahakkuk ettirilen bedeldir. :Bir tür müeyyidedir fakat ceza gibi görülmemelidir. Önlemsiz ve usulsüz bir şekilde bir miktar atık su kanala gittiğinden; bu atıksu; mansabında arıtma tesislerinde arıtıldığı varsayılır. Bu bir arıtma bedelidir.
Deşarj: Endüstriyel atıksuların arıtımı sonrası kanalizasyon sistemine boşaltılmasıdır. Eğer bu deşarj işlemi atıksu arıtılmadan uygulanırsa bu durumda önlemsiz deşarj olur. Müeyyidesi (yaptırımı) vardır. Bazen deşarj alıcı ortama da yapılabilir. Bu durumda iski AKDY'e göre değil Çevre bakanlığının SKKY'ne göre (Su kirliliği ve kontrolü yönetmeliği) işlem yapılır.
Deşarj izin belgesi (DİB): İski AKDY kapsamında atıksuları arıtarak ya da arıtmadan kanala deşarj edebilecek olan işletmelere verilen ve aynı zamanda gsmr görüşü yerine de geçen belgedir. Bazı işletmeler arıtmadan suyunu kanala verebilir. Bazı işletmeler de atıksularını taşıttırabilir ya da buharlaştırabilir. Nihayetinde hepsinde bir atıksu seşarjı vardır ve deşarj izin belgesi alınacaktır. İşletmeler verilen DİB süresiz olarak verilir. Güncellemeler ve faaliyet türü ya da debisinde değişiklikler olduğunda, değiştirilir.
Endüstriyel atıksu: İşletmenin endüstriyel faaliyetinden kaynaklanan atıksulardır. Kirleticilik oranı yüksektir. Konvansiyonel ya da konvansiyolnel olmayan toksik parametreli olarak ikiye ayrılır.
Evsel atıksu: İnsanların günlük hayatlarından, yıkama temizlik vb. kaynaklanan endüstriyel nitelikte olmayan atıksulardır. Gri sular da bu kategoriye dahildir. Ayrık sistemlerle toplama imkanı olsa, geri kullanımı çok daha kolay olan atıksulardır.
Foseptik: Zemin içerisinde su geçirmez olarak tasarlanan, atıksuların biriktirildiği ve vidanjör ile taşıttırıldığı haznelerdir. Kanal sistemlerinin olmadığı mahallerde kullanılır. Sızdırmaz yapıda inşa edilmek zorundadır. Aksi takdirde sızma yapar ve atıksu yer altı suları, dereler ve göllere karışır.
Gayri sıhhi müessese ruhsat (GSMR) görüşü: Faaliyetlerinden endüstriyel nitelikli atıksu kaynaklanmayan ya da atıksularını tamamen devir daimli olarak kullanan ve yönetmelik şartlarını sağlayan firmalara verilen görüştür. Mermer işleme atölyeleri ya da hazır beton imalat tesisleri gibi, bu işletmelerin faaliyetlerinden endüstriyel nitelikli atıksu kaynaklansa da, atıksu deşarjı olmadığı için dib değil de gsmr görüşü alırlar.
İçmesuyu havzası: Barajları besleyen derelerin, yer altı sularının ve göllerin bulunduğu, atıksu havzası dışındaki sahalardır. Bu alanlardaki yüzeysel sular barajları besler. Havza mesafeleri topografik yapıya göre şekillenmiştir ve zamana göre değişmez. Değişen şeyler havza mesafesi içerisindeki imar planlarıdır ve ruhsat izinleridir. Her havzanın tabi olduğu mevzuat farklıdır. İşletmelerin faaliyet türlerine göre bazı hallerde bu havzalarda faaliyetlerine izin verilmez. Bu daha çok işletmenin baraja yakınlık mesafesine veya barajı besleyen dereye yakınlık mesafesine göre değişir.
Kompozit numune: Atıksulardan farklı zaman aralıkları ile alınan karışık numunelerdir. İnsan emeği ile alınması çok zordur. Bu numuneler için kompozit numune alma cihazı kullanılır.
Konvansiyonel parametreler: Tabiata zararı olmayan, Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ), Askıdaki Katı Madde (AKM), Yağ-Gres, Toplam-N (Azot) ve Toplam-P (Fosfor) parametreleridir. Zararlı olmasalar da belirli bir konsantrasyonun üstünde kanal tıkanmalarına sebep oldukları ve biyolojik canlılığı tehdit ettikleri için kanal limitlerine dahildirler.
Ön arıtma tesisi: Yukarıdaki tanımı verilen arıtma tesisleridir. İşletmelerin bünyelerinde kurdukları arıtmalara ön arıtma tesisi de denir. Çünkü asıl arıtma kanalın son ucundaki arıtma tesisinde yapılır. ( Ya da yapıldığı varsayılır)
Önemli kirletici kaynaklar: Bir atıksu kaynağının günlük debisi 50 m3'den fazla ve yalnızca konvansiyonel parametreler barındırıyorsa önemli bir kirletici kaynaktır. Ayrıca debisine bakılmaksızın toksik parametre içeren atıksu kaynakları da önemli kirletici kaynaklara sınıfına girer. Toksik parametrelerin tanımı sayfanın en altındadır. Bu tip işletmelerden kesinlikle önlem istenir.
Şahit numune: Numune analiz sonuçlarına itiraz edilmesi halinde baz alınacak ve değerlendirilecek numunedir. Denetim ekibi ile birlikte alınır ve akredite bir laboratuvara götürülür. Aksi takdirde işletmenin atıksu analiz sonucuna itiraz edebilme hakkı olsa da, elinde ayrı bir numune sonucu olmadığından netice alabilmesi çok zordur.
Toksik parametreler: Tabiat için zararlı ve kalıcı özellik gösteren, konvansiyonel yani geleneksel parametrelerin dışındaki siyanür, kadmiyum, cıva, ağır metaller ve fosfor gibi bütün parametrelerdir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder