İşletmenizin faaliyetinden endüstriyel nitelikli atık su kaynaklanıyor ise, belli periyotlarla denetlenirsiniz. Kısım kısım ayırarak anlatacak olursak:
1-İşletmenizde bir ön arıtma tesisi varsa: Teknik personeller tarafından belirli aralarla denetim yapılacaktır. Denetimde maksat numune almak olsa da numune almak zorunlu değildir. Asıl olan denetim yapılması ve bilerek yapılan suistimallerin ya da gayr-i ihtiyari hataların önüne geçilmeye çalışılmasıdır. Numune alımlarındaki aralarda geçen süreler İski AKDY Madde 12-(9)'da düzenlenmiştir. Söz konusu maddeye göre:
a- Kmax 5, 6 olup debisi 1 (bir) m3/gün ve üzeri olan
işletmelerden azami 2 (iki) ayda bir,
b- Kmax 5, 6 olup debisi 1 (bir)
m3/gün’ün altında olan işletmeler ile Kmax 1, 2, 3, 4 olup debisi 5
(beş) m3/gün ve üzeri olan işletmelerden azami 3 (üç)
ayda bir,
c-Kmax 1, 2, 3, 4 olup debisi 5
(beş) m3/gün’ün altında olan işletmelerden azami 4 (dört) ayda bir olarak uygulanır.
şeklindedir. (Kmax değerleri İski Atıksuların Kanalizasyona deşarj yönetmeliği sonundaki Tablo 2'de görülebilir)
Denetim esnasında ön arıtma tesisinizin giriş ve çıkış bağlantılarına bakılır. Çamur önlemi, varsa dengeleme tankı kontrol edilir. Alınan numunelerin değerlendirmesi 2 numunenin aritmetik ortalaması üzerinden yapılır. Bu konuda https://www.endustriyelatiksu.net/2020/05/iski-kanalizasyona-desarj-limitleri.html yazıya bakabilirsiniz. İlk ardışık numunelerin deşarj limitlerini sağlamaması üzerine ikinci ardışık numunelere geçilir. İkinci ardışık numunelerin ortalamasının da deşarj limitlerini sağlamaması durumunda son alınan numuneye bakılır. Eğer alınan son numunenin parametre değerleri limit altı ise üçüncü ardışıklara geçilir. Üçüncü ardışık numune ortalamalarının deşarj limitlerini aşması ya da ikinci ardışığın ikinci numunesinin de deşarj şartlarını sağlamaması gibi durumlarda endüstriyel atıksu üreten bölümünün faaliyetinin durdurulması yetkili kurumdan talep edilir. Bu durumda işletmenin yapacağı şey ön arıtma tesisinde revizyon yapılacağına dair idareye dilekçe vermesidir. Dilekçe sonunda revizyon için süre verilir, faaliyetten men geçici olarak kaldırılır ve bu sürede yine iki numune alınır ve aritmetik ortalamasına bakılır. Ortalama değerler deşarj limitleri içerisinde kalırsa faaliyetten men kaldırılır.
Bu konudaki AKDY Yönetmelik Maddeleri: Madde 13-7-(a)/(b)/(c)/(ç) kısımlarında belirtilir.
Denetim esnasında önlemsiz deşarj tespit edilirse bu tutanağa işlenir ve işletmenin endüstriyel atıksu üreten bölümü faaliyetten men edilir. Bu gibi faaliyetten men işlemlerinde eskiden işletmenin tamamı faaliyetten men edilirken, daha sonra yapılan yönetmelik değişikliği ile işletmenin sadece endüstriyel atıksu kaynaklanan bölümü faaliyetten men edilmeye başlanmıştır. Bu konudaki İSKİ AKDY Madde 13-(6)-b hükmü şu şekildedir:
"Endüstriyel atıksuyunda toksik parametre ihtiva eden
işletmeler ön arıtma yapmadan atıksularını deşarj etmeleri durumunda endüstriyel
atıksu üreten bölümünün faaliyetinin durdurulması yetkili kurumdan talep
edilir..."
Önlemsiz deşarj tespit edilmesi halinde ayrıca işletmeye Atıksu Arıtma Bedeli (AAB) tahakkuk ettirilir. Bu bedel daha önce https://www.endustriyelatiksu.net/2020/05/iski-kanalizasyona-desarj-limitleri.html linkindeki yazıda bahsedilen Ön arıtma tesisi olduğu halde deşarj limitlerini sağlayamayan işletmeye yapılan AAB hesabından farklı bir formül ile yapıllır, çok daha yüksek bir tutar ortaya çıkar. Bu formül İski AKDY Madde (11)-3'de kısaca şu şekilde geçer: İşletmede ön arıtma
tesisi olmasına rağmen atıksularını önlemsiz şekilde kanalizasyona deşarj ederse Atıksu
Arıtma Bedeli (AAB) 2
Numaralı formüle göre hesaplanır: 2 Numaralı Formül: AAB = (T x B x Kmax
x QEndüstriyel)
+ ( KSUBSanayi x 100 x Kmax)
2 Numaralı Formül: AAB = (T x B x Kmax x QEndüstriyel) + ( KSUBSanayi x 100 x Kmax)
Formül ilk kısmı ile yukarıda bahsedilen ve linki verilen sayfada açıklanan formül ile aynıdır. İkinci kısım yani "+" işareti ile başlayan kısım ile ilk kısmı hatırlatarak açıklayacak olursak:
T: Tahakuka esas takvim gününü (Önlemsiz deşarjlarda, önlemsiz deşarjın tespit edildiği gün başlar ve gün gün devam eder, Mesela 10.günü önlemsiz deşarj giderilirse bu formüle 10 olarak yansır)
B: Birim fiyat= KSUB sanayi birim fiyatı x 0.15 TL/m³'dür. (Bu 0.15 TL zaman zaman güncellenen bir bedeldir)
Kmax: Tablo 2'de (yönetmelik sonunda) verilen sektörlere ait kirlilik katsayısıdır.
Qendüstriyel: Söz konusu endüstriyel atık su kaynağının günlük debisidir.
KSUBSanayi: İski tarifeler yönetmeliğine göre iş yerleri için kullanılmış suların uzaklaştırılması hizmetine mukabil alınan bedeldir. Bu bedel 30.05.2019 tarihinden itibaren 3,58 TL'dir. Yine gerekli görüldüğünde yenilenir.
Buradaki x100 katsayısı ile meblağ / tutar artmaktadır çünkü bu bir nevi usulsüzlük cezasıdır ve sadece atıksu arıtma bedeli olarak düşünmek yanlış olur. Bu formül sayesinde önlemsiz deşarjın tespiti halinde, tahakkuk ettirilecek bedeli hesaplayabilirsiniz.
Böyle bir faaliyetten men halinde de işletme önlemsiz deşarj meydana getiren hali ortadan kaldırıp bunu bildirir bir dilekçeyi idareye verir. Daha sonra yapılacak teknik inceleme ile hatanın ve/veya usulsüzlüğün ortadan kaldırıldığı görülürse faaliyetten men işlemi kaldırılır.
2-İşletme endüstriyel atıklarını bertaraf tesisine gönderiyorsa:
Teknik personeller endüstriyel atıksu ünitesi ve bertaraf tesisine gönderilmek üzere bekletilen ve atıksuyun biriktirildiği tankları incelerler. Yapılan gönderimlerin teslim tesellüm belgeleri ve faturaları temin edilir, elden teslim alınır. Tıpkı arıtması olan firmalar gibi bu sistemle atıksularını bertaraf tesisine taşıyan firmalarda da önlemsiz deşarj tespit edilirse yani biriktirilmesi gereken atıksuyun her hangi bir şekilde araziye, yağmur kanalına ya da kanalizasyona gittiği tespit edilirse, yukarıdaki aynı formül ile firmaya AAB tahakkuk ettirilir. Ve aynı yönetmelik maddesi gereği ile endüstriyel atıksu üreten bölümünün faaliyetinin durdurulması yetkili kurumdan talep edilir. Bu talep eğer işletme Organize sanayi bölgesinde ise OSB müdürlüklerine, değilse de iş yerinin bulunduğu ilçe belediyesinin zabıta müdürlüğüne yapılır.
3. Endüstriyel atıksuların devir daimli kullanıldığı bir sistem varsa:
Teknik personeller devir daim sistemini kontrol eder. Mermerciler, hazır betoncular gibi işletmelerin kullandığı sistemlerde çöktürme havuzları kontrol edilir. Bu havuzlardan çıkan çamurların ne yapıldığını sorgular çünkü bu çamurların vidanjör ile çektirilmesi yasaktır. Endüstriyel atıksularını devir daimli kullanmak ve kanalizasyon hattına vermemek zorunluluğunda olan işletmelerde, önlemsiz deşarj tespit edilirse aynı yönetmelik maddesi gereği ile endüstriyel atıksu üreten bölümünün faaliyetinin durdurulması yetkili kurumdan talep edilir.
Çöktürme havuzları gibi asıl kirlilik yükü askıda katı maddelerden oluşan fiziksel arıtmalar için %100 devir daimli sistem mümkün iken Kimyasal ve/veya biyolojik arıtması olan firmalar için bu sistem mümkün değildir. İşletme her ne iş yaparsa yapsın, kimyasal yöntemlerle arıtılıp tekrar üretimde / imalatta kullanılan suyun kirlilik yükü gittikçe artar ve kullanılamaz hale gelir. Yani kimyasal ya da biyolojik sistemler için %100 geri devir daimli bir sistem ve buna bağlı atıksu deşarjı olmaması mümkün değildir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder